مدل سازی معادله ساختاری چیست؟

مدل معادلات ساختاری (SEM) تحلیل چند متغیری بسیار نیرومند از خانواده رگرسیون چند متغیری است که به محقق امکان میدهد مجموعهای از معادلات رگرسیون رابه طور همزمان مورد آزمون قرار دهد. مدل سازی معادله ساختاری دیدگاهی است که در آن الگوهای فرضی از ارتباطات مستقیم وغیرمستقیم در میان یک مجموعه از متغیرهای مشاهده شده و پنهان بررسی می شود.

کاربرد اصلی آن در موضوعات چند متغیره ای است که نمی توان آنها را به شیوه دو متغیری با در نظر گرفتن هربار یک متغیر مستقل با یک متغیر وابسته انجام داد. مدل معادله ساختاری اساسا ترکیب مدل های مسیر و مدل های تحلیل عاملی تاییدی است.

تحلیل مسیر بطور کامل با متغیرهای آشکار تعریف شده است اما در آن چند متغیر مستقل آشکار و چند متغیروابسته آشکار بکار می رودورابطه علی بین مجموعه ای ازمتغیرهای مستقل ووابسته را ارزیابی می کند.

تحلیل عاملی شامل متغیرهای آشکاری است که فرض شده یک یاچند متغیر پنهان را اندازه گیری می کنند. 

SEM هردومدل فوق را شامل می شود.

شجره نامه معادلات ساختاری را میتوان به شکل زیر نمایش داد:

 

به طور خلاصه و ساده، معادلات ساختاری را به دو بخش میتوان تقسیم نمود:

1. مدل اندازه گیری: شامل ارتباط بین گویه ها یا همان سوالات پرسشنامه با سازه ها. این مدل شامل متغیرهای مشاهده شده (یا همان سوال های پرسشنامه) و متغیرهای مکنون (پنهان) یا همان سازه های مدل می شود.
2. مدل ساختاری: شامل ارتباط بین سازه ها یا همان متغیرهای اصلی مدل. این مدل، شامل متغیرهای برونزا (Exogenous) و متغیرهای درونزا (Endogenous) می گردد.

متغیرهای برونزا، متغیرهایی هستند که حداقل بر یک سازه دیگر اثر می‌گذارند، ولی از هیچ سازه ای اثر نمی پذیرند.

متغیرهای درونزا، متغیرهایی هستند که حداقل از یک سازه دیگر اثر می‌پذیرند، و می‌توانند بر سازه های دیگر اثرگذار باشند و یا نباشند.